Amsterdam, 2 juli
Videoarbiter op het EK
Het meeste gaat goed op dit EK, maar ook een Var is niet feilloos
Er waren weer genoeg discutabele momenten dit EK. Ze vormden een mooie test voor de Var, die debuteert op een groot toernooi.
En ja hoor, daar was de uitspraak waarvan je wist dat-ie zou komen. “Dit heeft niets meer met voetbal te maken”, foeterde de Oostenrijker Marko Arnautovic zaterdagavond na de verloren achtste finale tegen Italië.
Arnautovic moest even zijn gal spuwen over de Var, die voor het eerst dienstdoet op een EK. De spits dacht Oostenrijk na ruim een uur spelen op voorsprong te hebben gebracht tegen Italië, maar de videoarbiter annuleerde zijn treffer wegens buitenspel. Daardoor bleef Italië een achterstand bespaard en sloeg het in de verlenging alsnog toe: 2-1.
De onbestrafte doodschop van Phillips
Het doelpunt van Arnautovic werd terecht afgekeurd, maar er waren dit EK genoeg discutabele momenten. Waarom greep de Var dinsdag niet in bij Engeland-Duitsland, toen Kalvin Phillips vlak voor rust een harde tackle beging op Toni Kroos? Later op die avond greep de Var juist wél in bij Zweden-Oekraïne, waar een ongelukkige actie van de Zweed Marcus Danielson met rood werd bestraft.
“Dat de overtreding op Kroos, wat echt een doodschop was, geen rood opleverde, verbaasde mij”, zegt oud-scheidsrechter Mario van der Ende. “Als de scheidsrechter goed zicht heeft op de situatie, grijpt de Var kennelijk niet in, terwijl hij wat mij betreft eindverantwoordelijk moet zijn.”
De meest ervaren scheidsrechters
Niettemin is Van der Ende erg te spreken over de Var op dit EK. “Het gaat steeds meer richting prima, heel goed”, vindt hij. “Meer getrainde ogen zien meer. En er is ook acceptatie. Alle, vaak gerenommeerde, scheidsrechters die naar de kant werden geroepen, gingen mee in de beslissing van de Var. En zo moet het ook zijn. In Nederland zie je nog wel eens dat een rookie als Var wordt overruled door de scheidsrechter, maar dat is hier niet het geval.”
In de 36 groepswedstrijden werden 179 incidenten bekeken, waarbij in 91,6 procent van de gevallen bleek dat de beslissing op het veld terecht was. Twaalf keer corrigeerde de VAR een beslissing, waarvan zeven direct op het veld werden teruggedraaid en de scheidsrechter in vijf gevallen naar het scherm langs het veld ging.
“De arbitrage functioneert het hele toernooi prima, net als de Var”, vindt ook Dick van Egmond, scheidsrechtersbaas van voetbalbond KNVB. “De meest ervaren scheidsrechters uit elk land zijn op het EK en ook de Var is een ervaren arbiter, waardoor de kans op verkeerde beslissingen kleiner wordt.”
Veertig registrerende camera’s
Bovendien lijkt een check van de Var op het EK sneller te worden afgehandeld. In de eredivisie, waar de videoarbitrage sinds drie seizoenen actief is, duurt het soms wel erg lang voordat de Var zijn oordeel geveld heeft. “Bij elke eredivisiewedstrijd staan acht tot zestien camera’s, op het EK wordt elke wedstrijd geregistreerd door veertig camera’s”, laat Van Egmond weten. “Bij elk incident kunnen meteen de beste beelden worden bekeken, die ook nog eens van een hogere kwaliteit zijn dan de beelden in Nederland.”
De Europese bond Uefa zet voor elke wedstrijd op het EK vijf videoscheidsrechters in – tegen twee van de KNVB in de eredivisie. “Vijf man geven gewoon meer gewicht”, stelt Van der Ende.
Een sportiever EK dan in 2016
Wat verder opvalt: dit EK lijkt sportiever te verlopen dan het vorige. In de groepsfase werden 806 overtredingen begaan (tegen 911 in 2016), minder gele kaarten uitgedeeld (98 stuks tegenover 129 in 2016) en evenveel rode kaarten getrokken (2).
Wel is er sprake van een verdubbeling van het aantal strafschoppen. Van zeven penalty’s in 2016, naar veertien op dit EK. Volgens Roberto Rosetti, scheidsrechtersbaas van de Uefa, komt dat ook door de elektronische hulpmiddelen. “Dankzij de Var kunnen we nu nauwkeuriger beoordelen of overtredingen binnen het strafschopgebied zijn begaan”, motiveerde hij.
Zoals Van Egmond zegt: “Het meeste gaat goed, maar ook een Var is niet feilloos”.
