Feyenoord won gisteren in de achtste finale van de beker van PSV (1-0), maar na afloop gaat het maar over één ding. Waarom greep de VAR niet in en kreeg PSV geen penalty?
Terug naar het moment van de avond. In de tweede helft krijgt PSV-buitenspeler Noa Lang een bal in het 16-metergebied. Als hij bijna op de achterlijn loopt zet Feyenoord-middenvelder Mats Wieffer een tackle in. Op de bal, zeggen de Feyenoorders. Op de voet van Lang, zeggen de PSV’ers. Scheidsrechter Dennis Higler ziet er geen penalty in en fluit voor een doeltrap.
Bekijk de beelden hieronder:
Rol van de VAR
Maar gelukkig is er nog een VAR, zullen veel PSV-supporters hebben gedacht. Bij dergelijke momenten wordt de mogelijke overtreding vanuit alle hoeken in kaart gebracht door de videoscheidsrechter in Zeist. Vervolgens wordt er een advies gegeven aan de scheidsrechter in het veld. Mocht de VAR het een penalty vinden of twijfelen, dan wordt de scheidsrechter naar het VAR-scherm geroepen.
Alleen gisteravond gebeurde dit niet. Tot woede van alles wat PSV was, zoals ook trainer Peter Bosz:
PSV-trainer Peter Bosz: 'Ben vooral boos op de VAR'
Scheidsrechter Dennis Higler besloot na afloop zelf geen opheldering te geven voor de camera van ESPN.
Niveau
Voor oud-scheidsrechter Mario van der Ende is het duidelijk. "Ik vond het een penalty. Vooral vanuit het camerastandpunt achter het doel kun je goed zien dat Wieffer de voet van Lang raakt."
Voor Van der Ende is het onduidelijk hoe dit heeft kunnen gebeuren en hij reageert dan ook fel: "Je had vroeger een reclame voor het leger: geschikt of ongeschikt. In dit geval is het overduidelijk dat de scheidsrechter en VAR ongeschikt zijn om op dit niveau te acteren. Alles heeft te maken met kwaliteit. En als je in de kolkende Kuip niet de durf hebt om de scheidsrechter naar het VAR-scherm te roepen, dan ben je ongeschikt."
KNVB: situatie wordt geëvalueerd
Deze situatie wordt geëvalueerd bij de afdeling scheidsrechterszaken. Ook zal dewedstrijd, net als bij andere wedstrijden, geëvalueerd worden in het overleg vanalle scheidsrechters, die eens in de zoveel tijd bij elkaar komen.
Volgens Van der Ende mag zo'n incident met de VAR op dit niveau niet voorkomen. "De arbitrage heeft zoveel hulpmiddelen, dan mag die niet ter discussie staan." Naast de VAR en de scheidsrechter houdt Van der Ende de KNVB ook verantwoordelijk. "Zij begeleiden de scheidsrechters en hebben ze aangesteld. Die mogen zich ook wel even achter de oren krabben."
Naar de rechter?
Niet alleen in Nederland staat de VAR ter discussie. In België spanden de twee Belgische clubs, Club Brugge en Racing Genk, zelfs een rechtszaak aan vanwege incidenten met de VAR. Club Brugge deed dit vanwege een onterecht afgekeurde goal voor buitenspel. RC Genk deed dit omdat een speler te vroeg zou zijn ingelopen bij een penalty. Het andere team deed dit ook, maar alleen de speler van Genk werd bestraft.
Alhoewel er nog geen uitspraak is, kan dit mogelijk ook voor Nederlandse clubs een optie zijn. Maar volgens PSV-woordvoerder Sanne Clements is dat ondenkbaar. "Naar de rechter? Dat gaan we absoluut niet doen. Het is gewoon hartstikke jammer. Als de situatie goed was beoordeeld, dan was het een penalty geweest en dan had Wieffer misschien wel rood gehad. Maar het is gebeurd en we richten ons weer op de wedstrijd van aankomende zaterdag in Almere. En we gaan vol voor het kampioenschap en willen zo ver mogelijk komen in de Champions League"
Vandaag was Mario te beluisteren in het item 'BY VAR' op ALL Sports Radio. Mario besprak de prestaties van de arbitrage in eredivisie speelronde 18. Luisteren? Klik de volgende link aan:
Vandaag was Mario te beluisteren in het item 'BY VAR' op ALL Sports Radio. Mario besprak de prestaties van de arbitrage in eredivisie speelronde 17. Luisteren? Klik de volgende link aan:
Roep om transparante VAR neemt toe: ‘Net als in hockey en rugby, ik heb daar altijd voor gepleit’
De aan FC Barcelona gegeven penalty in de slotfase van het La Liga-duel met Las Palmas zorgde voor een roep om het delen van het gesprek tussen de scheidsrechter en de VAR. Eerder was het geluidsfragment rondom een dubieus afgekeurd doelpunt bij Tottenham Hotspur - Liverpool ophelderend. Is het een goed idee als de communicatie tussen de arbiters openbaar wordt?
Kirian Rodríguez vertrouwde het allemaal niet. Kort na Las Palmas - FC Barcelona (1-2) verzocht hij dat de Spaanse arbitrage het geluidsfragment van de communicatie tussen de scheidsrechter en de VAR zou prijsgeven. De penalty die de topclub in blessuretijd, bij een 1-1 tussenstand, kreeg en de rode kaart voor Daley Sinkgraven die daarbij hoorde hadden de middenvelder van de Canarische club woest gemaakt. Hij wantrouwde de arbitrage en vroeg om openheid van zaken.
De duw die Sinkgraven aan Ilkay Gündogan gaf en waarmee hij voorkwam dat de Duitse middenvelder een poging kon wagen een rebound in het lege doel te koppen, was volgens Rodríguez dus niet alleen onterecht bestraft met een penalty, maar was bewuste partijdigheid van scheidsrechter Pablo González Fuertes en de VAR. Reden voor hem om te pleiten voor meer openheid en transparantie rondom belangrijke arbitrale beslissingen.
Communicatie vrijgeven
De communicatie en de besluitvorming rondom cruciale momenten wordt in meerdere landen met regelmaat vrijgegeven na een wedstrijd. Het belangrijkste voorbeeld daarvan was het afgekeurde doelpunt van Liverpool-aanvaller Luis Diaz in de Premier League-topper tegen Tottenham Hotspur.
Hoewel op de beelden duidelijk zichtbaar was dat Díaz geen buitenspel stond, werd de beslissing van de scheidsrechter niet teruggedraaid. Uit het gedeelde audiofragment bleek dat de VAR dacht dat de scheidsrechter het doelpunt juist had goedgekeurd, waardoor hij het signaal ‘beslissing blijft staan’ gaf. Het ging om een misverstand, een menselijke fout.
In dat geval zorgde het delen van de communicatie in elk geval voor opheldering en dat wil Rodríguez nu ook. Zijn wens roept de vraag op of de communicatie tussen de scheidsrechter en de VAR niet altijd openbaar moet zijn en live te horen. ,,Ik denk dat openheid over arbitrale beslissingen heel veel kan verduidelijken”, oordeelt voormalig topscheidsrechter Mario van der Ende. ,,Je ziet dat bijvoorbeeld in het hockey of in het rugby ook. Dan wordt er door de scheidsrechter gezegd: ‘de bal kwam op de voet en daarom is dit de beslissing’. Ik heb daar altijd voor gepleit.”
Die vorm van duidelijkheid nadat een beslissing was genomen, zou sowieso een eenvoudige manier moeten kunnen zijn om spelers, trainers en toeschouwers in het stadion zo veel mogelijk context te geven bij de beslissing van de scheidsrechter. Maar waar Rodríguez om vraagt, gaat nog verder. Hij wil horen wat de leidsman en de VAR tegen elkaar zeggen, omdat hij hen niet vertrouwt.
Als spelers en trainers de discussie tussen de twee arbiters meekrijgen, kan dat er ook voor zorgen dat ze nóg opgefokter worden om de uiteindelijke beslissing omdat hun mening over de situatie misschien wel voorbij komt, maar wordt overruled.
Geen wantrouwen in arbitrage
Toch is Van der Ende daar niet volledig op tegen. ,,Bij ESPN krijg je tegenwoordig weleens gesprekken te zien tussen de VAR en de scheidsrechters en ik verbaas me altijd over hoe dat ‘oude jongens, krentenbrood’ is. Het zijn kulpraatjes, die volgens mij de concentratie van de scheidsrechter verstoren. Als er meegeluisterd kan worden, beperken ze zich misschien meer tot feitelijkheden en maak je alles duidelijker voor het publiek.”
,,Je ziet dat bijvoorbeeld in het hockey of in het rugby ook. Dan wordt er door de scheidsrechter gezegd: ‘de bal kwam op de voet en daarom is dit de beslissing’. Ik heb daar altijd voor gepleit”
Mario van der Ende
Van der Ende heeft die mening overigens niet omdat hij het wantrouwen in de arbitrage deelt. ,,Calimero heeft in onze sport zijn sporen achtergelaten”, zegt hij. ,,Het is al zo oud dat er bij kleinere clubs wordt gezegd dat zij altijd benadeeld worden. Ik vond de beslissing van de scheidsrechter bij Las Palmas - FC Barcelona logisch.
,,Als je de boel niet vertrouwt, zegt dat vooral iets over jezelf. Maar dat neemt niet weg dat ik duidelijkheid en snelle, open communicatie over een beslissing een goed idee vind. Hoe meer feitelijkheid je iedereen kunt bieden, hoe begrijpelijker het wordt.”
